Tại sao một số người lại có gân xanh ở tay? Hãy cẩn thận nếu bạn có gân xanh ở những vị trí này

Hiện tượng "gân xanh" chỉ là ảo giác thị giác

Thực chất, những "gân xanh" mà mắt thường nhìn thấy không phải máu có màu xanh. Đây là kết quả của hiện tượng khúc xạ ánh sáng. Khi ánh sáng chiếu vào da, ánh sáng xanh (bước sóng 450nm) dễ bị phản xạ ở lớp biểu bì, trong khi ánh sáng đỏ (633nm) thâm nhập sâu hơn vào da và bị hấp thụ bởi huyết sắc tố khử oxy trong tĩnh mạch. Sự chênh lệch phản xạ này, kết hợp với cơ chế cảm nhận màu sắc của võng mạc, khiến các tĩnh mạch hiện lên màu xanh hoặc xanh ngả tím.

Bạn có từng thắc mắc vì sao có người tay nổi đầy gân xanh, còn người khác lại hoàn toàn không? (Ảnh minh họa)

Tương tự như khi ta nhìn thấy đại dương có màu xanh thẫm, dù nước biển vốn không có màu, tất cả đều do ánh sáng gây ra. Độ sâu và đường kính của tĩnh mạch cũng ảnh hưởng đến việc chúng có dễ nhìn thấy hay không. Các tĩnh mạch nằm sát bề mặt da và có đường kính lớn thường dễ lộ rõ, nhất là ở mu bàn tay hoặc mặt trong cánh tay.

Cơ thể săn chắc và tỷ lệ mỡ thấp là điều kiện lý tưởng để nổi gân

Giới gymer hay đùa nhau rằng: "Khi mỡ cơ thể dưới 15%, tĩnh mạch sẽ tự lên tiếng". Khi lớp mỡ dưới da mỏng, tĩnh mạch trở nên dễ thấy hơn, đặc biệt khi tập luyện khiến cơ bắp co lại và máu dồn về nhiều hơn, các mạch máu tạm thời phồng lên tạo nên hình ảnh ấn tượng.

Ngược lại, ở người có tỷ lệ mỡ cao, lớp mỡ dày bao phủ sẽ "giấu" tĩnh mạch đi, giống như ống nước bị vùi dưới lớp cát hoặc bê tông, rất khó phát hiện.

Tuổi tác và di truyền cũng là yếu tố quan trọng

Làn da người trẻ có độ đàn hồi cao, giúp giữ chặt các mạch máu. Nhưng khi về già, collagen bị mất dần, da trở nên mỏng và lỏng lẻo, khiến gân xanh dễ nổi. Điều này lý giải vì sao ở người lớn tuổi, gân xanh thường xuất hiện rõ ràng trên mu bàn tay, bàn chân.

(Ảnh minh họa)

Ngoài ra, một số người bẩm sinh có cấu tạo mạch máu nông, giống như thể sở hữu làn da "trong suốt", cũng dễ thấy gân xanh hơn. Điều này đã được quyết định từ giai đoạn bào thai, do gen di truyền quy định hướng đi và sự phân nhánh của tĩnh mạch.

Lúc nào thì gân xanh là tín hiệu cảnh báo sức khỏe?

Dù phần lớn các trường hợp nổi gân xanh là sinh lý bình thường, nhưng nếu đột nhiên có sự thay đổi bất thường, bạn cần đặc biệt chú ý. Có 3 yếu tố cần theo dõi: vị trí xuất hiện, hình dạng và các triệu chứng đi kèm.

Chi dưới

Nếu tĩnh mạch ở bắp chân nổi rõ, ngoằn ngoèo như con giun, đặc biệt sau khi đứng lâu kèm cảm giác nặng nề, có thể là dấu hiệu sớm của suy giãn tĩnh mạch. Hãy thử nằm ngửa và nâng chân lên 45 độ, nếu mạch máu không nhanh chóng xẹp xuống, nên đi khám để tránh nguy cơ loét da hoặc huyết khối tĩnh mạch sâu.

Vùng bụng

Trong điều kiện bình thường, tĩnh mạch bụng rất khó thấy. Nhưng nếu xuất hiện các gân xanh rõ rệt, tỏa ra theo hình nan hoa quanh rốn, có thể là biểu hiện của tăng áp lực tĩnh mạch cửa, thường gặp ở bệnh nhân xơ gan hoặc cổ trướng.

Đừng chủ quan nếu những "gân xanh" này bất ngờ thay đổi, bởi đôi khi chúng chính là hồi chuông cảnh báo sức khỏe đang gặp vấn đề (Ảnh minh họa)

Tĩnh mạch cổ

Nếu bạn thấy tĩnh mạch ở cổ nổi rõ ngay cả khi nghỉ ngơi, đặc biệt nếu đoạn nổi vượt quá 2/3 khoảng cách từ xương đòn đến góc hàm dưới, có thể là dấu hiệu của suy tim phải. Khi tim không bơm máu hiệu quả, máu sẽ bị ứ lại trong hệ tuần hoàn, dẫn đến tình trạng mạch máu cổ phồng lên. Các triệu chứng đi kèm có thể là phù chân, khó thở.

Cảnh giác với thông tin sai lệch: Hiện nay, trên mạng có tin đồn rằng "gân xanh càng nhiều, độc tố trong người càng cao", điều này hoàn toàn vô căn cứ. Tĩnh mạch chỉ có chức năng vận chuyển máu trở về tim, còn quá trình thải độc do gan và thận đảm nhiệm. Điều cần chú ý là sự thay đổi bất thường của gân xanh như nổi lên nhanh chóng, xuất hiện nốt cục, đi kèm với thay đổi nhiệt độ da…

Cách bảo vệ sức khỏe mạch máu

Người khỏe mạnh nên vận động hợp lý (bơi, đi bộ nhanh…) để tăng độ đàn hồi cho mạch máu, tránh đứng hoặc ngồi lâu.

Người lớn tuổi cần kiểm soát cân nặng, hạn chế rượu bia, bỏ thuốc lá để phòng ngừa xơ vữa động mạch.

(Ảnh minh họa)

Khi phát hiện gân xanh có biểu hiện lạ, nên chụp ảnh lại để theo dõi diễn biến và cung cấp thông tin chính xác hơn cho bác sĩ khi đi khám.