Uống nước đinh lăng nên dùng lá khô hay tươi mới tốt hơn cho sức khỏe?

“Nhân sâm của người nghèo” và công dụng đa dạng

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Việt Hoàng, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Tuệ Tĩnh (Hà Nội), đinh lăng được ví như “nhân sâm của người nghèo” nhờ công dụng đa dạng và sự phổ biến khắp cả nước. Ông cho biết tất cả bộ phận của cây, từ lá, thân đến rễ, đều có thể được sử dụng làm thuốc.

- Lá đinh lăng: Có vị hơi đắng, tính mát, giúp thanh nhiệt, giảm đau, tiêu viêm. Lá có thể dùng ăn sống, đắp ngoài chữa phong nhiệt, tắc tia sữa. Đặc biệt, với chứng đau đầu do ngoại cảm (phát sốt, nóng), người bệnh có thể giã lá tươi đắp lên thái dương hoặc nhai trực tiếp. Lá đinh lăng nhỏ thường được dùng sắc thuốc hoặc pha trà uống hàng ngày.

Cây đinh lăng

- Thân và cành: Thường được dùng để hỗ trợ điều trị đau lưng và các vấn đề về xương khớp.

- Rễ đinh lăng: Là bộ phận có giá trị cao trong việc bồi bổ sức khỏe, thường được ngâm rượu hoặc sấy khô. Rễ chứa nhiều dưỡng chất quý như 0,3% glucozit, alcaloid, saponin, tanin, vitamin B1 và 13 loại axit amin thiết yếu.

Nghiên cứu y học hiện đại cũng chỉ ra lá đinh lăng chứa nhiều hoạt chất có lợi. Các vitamin nhóm B (đặc biệt là B1) hỗ trợ tim mạch, thị lực và hệ thần kinh. Glucozit giúp tăng co bóp của tim, trong khi Alcaloid có tác dụng giảm đau, gây tê. Ngoài ra, flavonoid trong lá giúp chống oxy hóa, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Rủi ro khi lạm dụng lá tươi

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, việc lạm dụng nước lá đinh lăng, đặc biệt là dùng thay nước lọc hàng ngày, có thể gây ra những tác dụng không mong muốn.

Lá đinh lăng tươi chứa hàm lượng saponin cao. Nếu sử dụng quá nhiều có thể dẫn đến tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa, nhất là ở những người mắc hội chứng ruột kích thích. Bên cạnh đó, mùi hăng đặc trưng của nước lá tươi có thể gây cảm giác rát hoặc khó chịu ở thực quản.

Lời khuyên từ chuyên gia

Để sử dụng an toàn và hiệu quả, theo tiến sĩ Hoàng, người dân nên phơi khô lá đinh lăng trong bóng râm, tránh ánh nắng trực tiếp. Quá trình này giúp làm giảm hàm lượng saponin và hạn chế các tác dụng phụ.

Khi pha trà, chỉ nên dùng một lượng vừa phải và không sử dụng liên tục trong thời gian dài. Người dùng cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu muốn sử dụng thường xuyên.

Một lưu ý đặc biệt quan trọng là trẻ em không nên uống nước lá đinh lăng vì hệ cơ quan của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, dễ bị ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể và hệ tim mạch.

Với sự kết hợp hài hòa giữa y học cổ truyền và hiện đại, đinh lăng tiếp tục là lựa chọn đáng tin cậy để chăm sóc sức khỏe một cách tự nhiên, miễn là được sử dụng một cách hiểu biết và cẩn trọng.